Παρακάτω θα δούμε 4 “διαφορετικά” τραγούδια που θέλησαν να περάσουν ηχηρά μηνύματα για προβλήματα κοινωνικά-πολιτικά-ηθικά του τότε και του σήμερα.
• Edwin Starr – “War”
Το “War” αποτελεί ένα τραγούδι κατά του πολέμου του Βιετνάμ, που γράφτηκε από τον Norman Whitfield και καταγράφηκε από τους “Temptations” το 1969. Ηχογραφήθηκε από τον τραγουδιστή της Motown μουσικής σκηνής, Edwin Starr και κυκλοφόρησε ως single το 1970. Το “War” έγινε ένα από τα πιο επιτυχημένα τραγούδια διαμαρτυρίας του 20ού αιώνα, κρατώντας τη θέση του νούμερο ένα για τρεις εβδομάδες στα charts.
Μετά από αυτή την επιτυχία, ο Starr χρησιμοποίησε την αυξανόμενη δημοτικότητά του και την επιρροή του για να επικρίνει την αμερικανική εξωτερική πολιτική εν γένει και πιο συγκεκριμένα τον πόλεμο του Βιετνάμ. Οι στίχοι του Whitfield μιλούν για την ματαιότητα του πολέμου και τα καταστροφικά του αποτελέσματα, αποκαλώντας τον “εχθρό όλης της ανθρωπότητας” (the enemy of all mankind) και “φίλο του κηδεμόνα” (friend only to the undertaker).
• Billie Holiday – “Strange fruit”
Το “Strange Fruit” είναι ένα τραγούδι για το “lynching” (λυντσάρισμα) των μαύρων ανθρώπων στη Νότια Αμερική το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. *[Λυντσάρισμα ή κατ’ευφημισμό Νόμος του Λυντς ονομάζεται η συνοπτική διαδικασία, κατά την οποία ο όχλος προβαίνει αυθαίρετα στην εκδίκαση εγκληματία, καθώς και στην άμεση και “επί τόπου” εκτέλεση του ενόχου]
Αρχικά γράφτηκε ως ποίημα από τον δάσκαλο Abel Meerpol και στη συνέχεια δημοσιεύθηκε το 1937. Ο Abel Meerpol ήταν ένας λευκός εβραίος άνδρας που ανήκε στο Αμερικανικό Κομμουνιστικό Κόμμα και έγραψε το τραγούδι αφού είδε μια φρικτή εικόνα, την μαζική εκτέλεση μαύρων ανδρών . Στη δεκαετία του 1930, το “lynching” είχε φτάσει στο απόγειό του στο νότο των ΗΠΑ, με τα περισσότερα από τα θύματά του να είναι μαύρα.
Η αντιπαράθεση του πανέμορφου τοπίου, οι μυρωδιές των λουλουδιών και των φρούτων, με το αίμα και τα σπασμένα οστά των θυμάτων, δίνει ένα ισχυρό και πικρό συναίσθημα στο τραγούδι. Το τραγούδι εκθέτει τη βαναυσότητα του ρατσισμού στην Αμερική και δεν αφήνει περιθώρια για περισσότερες λέξεις.
• U2 – “Sunday, bloody Sunday”
Ένα από τα πιο ξακουστά πολιτικά τραγούδια των U2, οι στίχοι του “Sunday Bloody Sunday” περιγράφουν τη φρίκη που αισθάνθηκε ένας απλός παρατηρητής των προβλημάτων στη Βόρειο Ιρλανδία, ιδιαίτερα στο περιστατικό της αιματηρής Κυριακής στο Derry (Ιανουάριος 1972) όπου βρετανοί αλεξιπτωτιστές σκότωσαν 13 Ιρλανδούς πολίτες κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας για τα πολιτικά δικαιώματα.
Ωστόσο, οι στίχοι διατηρούν μια μη κομματική καταδίκη της ιστορικής αιματοχυσίας στην Ιρλανδία. Ο Μπόνο λέει ότι το τραγούδι είναι περισσότερο για τους διαπροσωπικούς αγώνες παρά για τα πραγματικά γεγονότα της αιματηρής Κυριακής. Κατά την εκτέλεση του τραγουδιού, ο Μπόνο σήκωσε μια λευκή σημαία ως μια ηχηρή πρόσκληση για ειρήνη, μάταια όμως αφού οι συγκρούσεις στη Βόρεια Ιρλανδία συνεχίστηκαν έως και την δεκαετία του 90. Κάπου εκεί τα νοήματα για τα οποία μίλησε ο Μπόνο αντιστράφηκαν και πλέον το τραγούδι είχε συνδεθεί άμεσα με τα δυστυχή γεγονότα της αιματηρής Κυριακής.
• Sex Pistols – “God save the queen” (1977)
Αυτό το τραγούδι είναι για την επανάσταση εναντίον της βρετανικής πολιτικής, που γράφτηκε την ώρα που πολλοί νέοι αισθάνονταν αποξενωμένοι και καταπιεσμένοι από τη κυριαρχία της βασιλικής μοναρχίας. Ο Malcolm McLaren των Sex Pistols, κυκλοφόρησε το τραγούδι με σκοπό να συμπέσει με το “Silver Jubilee” της Βασίλισσας, μια γιορτή που θα τιμούσε τη 25η χρονιά της στο θρόνο.
Την ημέρα του Jubilee τον Ιούνιο του 1977, οι Sex Pistols αποπειράθηκαν να παίξουν αυτό το τραγούδι από τον ποταμό Τάμεση, έξω από το παλάτι του Γουέστμινστερ. Ωστόσο, οι αρχές τους έβγαλαν και η παράσταση δεν έγινε ποτέ. Το τραγούδι αυτό, λοιπόν αποτέλεσε έναν ύμνο για το κίνημα πανκ στην Αγγλία, εκφράζοντας τον θυμό που ένιωθαν οι νέοι ενάντια στον θεσμό της βασιλείας.
Τα παραπάνω τραγούδια,οι καλλιτέχνες που τα ερμήνευσαν, καθώς και οι στιχουργοί τους, επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν την μουσική ως μέσο διάδοσης τέτοιων ηχηρών μηνυμάτων που μπορεί για την εποχή τους να χαρακτηρίζονταν ακόμη και ριζοσπαστικά αλλά εν τέλει έμειναν στην ιστορία και μας επαγρυπνούν για αντίστοιχα θέματα ακόμη και σήμερα!