Εκτός από τον τίτλο “ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου”, κατέχουν και τον τίτλο “ο φύλακας άγγελος του ανθρώπου”. Τα σκυλιά παροχής υπηρεσιών (service dogs ή assistance dogs) προσφέρουν πρακτική και συναισθηματική υποστήριξη σε άτομα με δυσκολία σωματικής ή ψυχικής υγείας. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι οι σκύλοι οδηγοί, οι οποίοι βοηθούν και καθοδηγούν κυρίως τους ανθρώπους με προβλήματα όρασης. Τα σκυλιά μπορούν να εκπαιδευτούν κατάλληλα, ούτως ώστε να βοηθήσουν σε ένα ευρύ φάσμα συνθηκών, συμπεριλαμβανομένου του άγχους, του διαβήτη, της κατάθλιψης, κλπ.
Όλοι οι σκύλοι υπηρεσίας έχουν ολοκληρώσει εξειδικευμένη εκπαίδευση και είναι νόμιμα αναγνωρισμένοι από το νόμο (ADA, οι αρμόδιες αρχές στις ΗΠΑ απ’ όπου όλο αυτό ξεκίνησε να εφαρμόζεται).
Σκύλοι ψυχικής υποστήριξης
Ένα σκυλί ψυχικής υποστήριξης βοηθάει κάποιον με άγχος, κατάθλιψη, διπολικές διαταραχές ή άλλες συνθήκες ψυχικής υγείας.
Οι ρόλοι ενός σκύλου ψυχικής υποστήριξης:
• Να εντοπίσει σημάδια μιας κρίσης άγχους πριν αυτή ξεσπάσει.
• Λήψη φαρμάκων ή νερού κατά τη διάρκεια μιας κρίσης άγχους.
• Να ειδοποιήσει-φέρει κάποιον για να βοηθήσει το άτομο που βρίσκεται σε κίνδυνο.
• Να εμποδίσει τους ξένους να προσεγγίσουν το άτομο που κινδυνεύει.
• Να ηρεμήσει ένα άτομο κατά τη διάρκεια μιας κρίσης άγχους μέσω της απόσπασης της προσοχής, όπως το γλείψιμο του προσώπου ή την παροχή ενός ποδιού.
• Να επιμένει για την παροχή θεραπείας ούτως ώστε να κατευνάσει τον ιδιοκτήτη του.
• Η ανάκτηση ενός τηλεφώνου κατά τη διάρκεια μιας κρίσης άγχους.
• Να υπενθυμίζει σε ένα άτομο να παίρνει τα φάρμακά του σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας.
• Να πραγματοποιεί ελέγχους ασφαλείας στα δωμάτια ή ενεργοποιώντας τα φώτα για άτομα με μετατραυματική διαταραχή στρες (PTSD).
Πάμε να δούμε κάποιες ακόμα πολύ βασικές κατηγορίες σκύλων βοηθείας:
Σκύλοι οδηγοί (για άτομα με προβλήματα όρασης)
Οι σκύλοι βοήθειας που οδηγούν τα άτομα με προβλήματα όρασης και τους τυφλούς γύρω από τα εμπόδια είναι ένας από τους πιο γνωστούς τύπους σκύλων υπηρεσιών. Οι Labrador Retrievers, Golden Retrievers και Lab / Golden είναι συχνά ράτσες σκύλων που επιλέγονται ως σκύλοι οδηγοί, παρόλο που άλλες φυλές, όπως οι Poodles, μπορούν επίσης να είναι κατάλληλες για να είναι αυτό το είδος σκύλου υπηρεσίας.
Σκύλοι για άτομα με προβλήματα ακοής
Για τα άτομα με προβλήματα ακοής, οι σκύλοι υπηρεσίας βοηθούν με την προειδοποίηση σε θορύβους όπως συναγερμοί, κουδούνια ή κλαίνε μωρά. Όταν ο σκύλος ακούσει τον ήχο, θα αγγίξει τον άνθρωπο και θα οδηγήσει στον θόρυβο. Ουσιαστικά θα λειτουργεί σαν τα “αυτιά” του ατόμου αυτού.
Σκύλοι για άτομα με κινητικά προβλήματα
Αυτοί οι τύποι σκύλων μπορούν να εκτελέσουν ένα ευρύ φάσμα καθηκόντων για άτομα με κινητικότητας. Σύμφωνα με το “Service Dogs” της Αμερικής, οι σκύλοι βοηθείας στην κινητικότητα μπορούν να φέρουν αντικείμενα στους ανθρώπους, να πιέζουν τα κουμπιά στις αυτόματες πόρτες, να χρησιμεύουν ως στήριγμα για τους περιπατητές ή ακόμη και να τραβούν μια αναπηρική πολυθρόνα σε ράμπα. Αυτά τα σκυλιά βοηθούν τους ανθρώπους να αυξήσουν την ανεξαρτησία και την αυτοπεποίθησή τους. Άτομα με τραυματισμούς του νωτιαίου μυελού, τραύματα εγκεφάλου και αρθρίτιδα είναι μεταξύ εκείνων που επωφελούνται από ένα τέτοιο σκυλί. Συνήθως επιλέγονται μεγαλόσωμα και δυνατά σκυλιά για να μπορούν να υποστηρίξουν ακόμη και σε μια κατάσταση ανάγκης τον συνοδευόμενο.
Σκύλοι για άτομα με διαβήτη
Επίσης γνωστό ως DAD (Diabetic alert dogs), μπορούν να παρέχουν ανεξαρτησία και ασφάλεια, ειδοποιώντας για χημικές αλλαγές στο σάκχαρο του αίματος. Οι αλλαγές αρώματος που σχετίζονται με υπεργλυκαιμικά ή υπογλυκαιμικά συμβάντα σε διαβητικούς είναι ανεπαίσθητες στον άνθρωπο, αλλά όχι σε σκύλους. Αυτά τα σκυλιά προειδοποιούν τους ανθρώπους τους για τα υψηλά και χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα πριν τα επίπεδα γίνουν επικίνδυνα.
Όταν ένας σκύλος προειδοποίησης για διαβητικούς προειδοποιεί, ο άνθρωπος του ξέρει να δοκιμάσει το αίμα του. Στη συνέχεια, αυτός ή αυτή μπορεί να κάνει μια ένεση ινσουλίνης ή να καταπιεί μια δόση γλυκόζης πριν το επίπεδο του αίματός του γίνει επικίνδυνο. Πολλά από αυτά τα σκυλιά εκπαιδεύονται για να προειδοποιήσουν άλλους στο νοικοκυριό ή για να ξεκινήσουν ένα σύστημα συναγερμού αν οι άνθρωποι χρειάζονται ιατρική βοήθεια.
Σκύλοι για άτομα με αυτισμό
Για τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού, αυτά τα σκυλιά παρέχουν μια αίσθηση προβλεψιμότητας καθώς τα παιδιά περιηγούνται στα κοινωνικά τους περιβάλλοντα. Μπορούν να είναι μια μεγάλη βοήθεια για τα παιδιά που έχουν πρόβλημα με τους συμμαθητές τους. Το σκυλί λειτουργεί ως “παγοθραυστικό” σε κοινωνικές καταστάσεις. Αυξάνουν την ποιότητα ζωής του παιδιού μειώνοντας την απομόνωση και παρηγορώντας το παιδί σε αγχωτικές περιόδους. Αυτά τα σκυλιά είναι επίσης εκπαιδευμένα να αποτρέψουν τα παιδιά από το να απομακρυνθούν και να τα παρακολουθήσουν αν τρέξουν μακριά.
Γενικότερα η ύπαρξη ενός σκύλου στη ζωή/καθημερινότητά μας μας προσφέρει πολλά οφέλη, όπως:
Ασκηση
Έχοντας ένα σκυλί αποτελεί έναν πολύ δραστικό τρόπο για να ενθάρρυνσης για άσκηση. Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα του άγχους και άλλων συνθηκών ψυχικής υγείας. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας για τη σωματική υγεία.
Ώρα για “έξω”
Περπατώντας με ένα σκυλί σημαίνει να ξοδεύετε χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, κάτι που μπορεί μερικές φορές να είναι δύσκολο για τους ανθρώπους που παρουσιάζουν άγχος ή κατάθλιψη. Η αφιέρωση χρόνου σε εξωτερικούς χώρους μπορεί να ενισχύσει την ψυχική υγεία των ανθρώπων και να αυξήσει τη λήψη βιταμίνης D, γεγονός που μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση ενός ατόμου.
Συντροφιά
Τα σκυλιά παρέχουν αγάπη και φιλία. Έχοντας ένα κατοικίδιο ζώο μπορεί να μειώσει τα συναισθήματα της μοναξιάς ή της απομόνωσης.
Ανακούφιση από άγχος
Η δαπάνη χρόνου με τα κατοικίδια ζώα μπορεί να μειώσει το άγχος και να ενισχύσει το αίσθημα της ευτυχίας. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2015, η κατοχή ενός κατοικίδιου σκύλου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άγχους στα παιδιά.
Είναι τρομερό γεγονός πως αυτά τα ζώα μπορούν είτε με είτε χωρίς εκπαίδευση να βοηθήσουν χωρίς κανένα συμφέρον τον άνθρωπο δίπλα τους και προφανώς θα ήταν καλό το ελληνικό κράτος κάποια στιγμή να μεριμνήσει για ένα τέτοιο υψίστης σημασίας θέμα και να δημιουργηθεί κάτι αντίστοιχο και εδώ. Μια καλή αρχή θα ήταν να θεσμοθετηθεί ένα αντίστοιχο πλαίσιο όπως αυτό των ΗΠΑ για την παροχή ειδικά εκπαιδευμένου σκύλου στα άτομα που το έχουν ανάγκη.
