Παρασκευή σήμερα και παρά την πανδημία που έχει έρθει στη ζωή μας, οφείλουμε να παραμένουμε αισιόδοξοι σεβόμενοι τα μέτρα προφύλαξης και περιορίζοντάς τις εξόδους μας στις αναγκαίες.
Ο χρόνος που θα περάσουμε λοιπόν στο σπίτι μπορεί να είναι δημιουργικός, είτε επικοινωνόντας ουσιαστικά με τους δικούς μας ανθρώπους είτε διαβάζοντας βιβλία, είτε παρακολουθώντας ταινίες και σειρές. Εδώ ερχόμαστε εμείς με τις προτάσεις μας ώστε να σας δώσουμε ιδέες. Πιο συγκεκριμένα σήμερα θα σας προτείνουμε δύο βιβλία τα οποία περνούν διαχρονικά μηνύματα σχετικά με τις διακρίσεις στην κοινωνία μας.
Μεγάλες Προσδοκίες του Κάρολου Ντίκενς
Οι «Μεγάλες Προσδοκίες» αναφέρονται στην ιστορία του νεαρού Πιπ που ζει στο φτωχό χωριό του, ώσπου οι τρομερές συμπτώσεις τον φέρνουν στο Λονδίνο, στους κύκλους του «καλού κόσμου». Μέσα από τις περιπέτειες του Πιπ, που παρατηρεί τον κόσμο γεμάτος όνειρα κι ερωτηματικά, ο Ντίκενς περιγράφει την Αγγλία της πρώτης βιομηχανικής εποχής, μιας σκληρής εποχής όπου όμως τα θαύματα ήταν δυνατά. Με φόντο την ύπαιθρο, που παρακμάζει, και το άστυ, που αναπτύσσεται γοργά, ο Ντίκενς δημιουργεί μια σειρά αξιαγάπητους χαρακτήρες (όπως τον καλοκάγαθο Τζο και την γλυκιά Μπίντυ) που συγκρούονται με τους Κακούς, που κι αυτοί απ’ την πλευρά τους έχουν τις δικαιολογίες τους. Η ωραία Εστέλλα είναι δύστροπη και καταστροφική, η μις Χάβισαμ είναι μισότρελη, η αδελφή του Πιπ είναι μια μέγαιρα και ο Μάγκγουιτς, που αποτελεί με τον τρόπο του το κέντρο αυτής της ιστορίας, είναι ένας παράνομος – σαν τον Γιάννη Αγιάννη στους Αθλίους. Όμως πίσω από τα φαινόμενα κρύβονται απρόσμενες αλήθειες και παλιά μυστικά που συνιστούν την ίδια την πλοκή και που κινούν το γαϊτανάκι των ηρώων. Ο ανικανοποίητος έρωτας, η φιλία, η μοίρα, η εκδίκηση, οι ταξικές συγκρούσεις, η κοινωνική αναρρίχηση, η αρρώστια, ο θάνατος και η λύτρωση περιγράφονται εδώ με ρεαλισμό και χιούμορ: οι δραματικές σκηνές είναι συνταρακτικές, οι κωμικές είναι ξεκαρδιστικές και οι πρώτες διαδέχονται τις δεύτερες σε μια μνημειώδη σύνθεση και εναλλαγή συναισθημάτων.
Στις Μεγάλες προσδοκίες, που μάλλον ξεφεύγουν από τα όρια του κοινωνικού μυθιστορήματος, ο συγγραφέας θα χτίσει τον κεντρικό του χαρακτήρα με βάση τις επιταγές του χρήματος, όπως τουλάχιστον τις αντιλαμβάνεται η βικτωριανή Αγγλία: το φτωχόπαιδο που αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο στο μυθιστόρημα, θα έχει έναν και μοναδικό στόχο – το πώς να πλουτίσει σε μια κοινωνία συστηματικών αποκλεισμών. Κι όλα αυτά στο πλαίσιο μιας αφήγησης που θέλει να αποδείξει ότι η φτώχεια δεν συνιστά φυσική κατάσταση ή προϊόν προσωπικής ανικανότητας, αλλά το απαραγνώριστο χαρακτηριστικό ενός πανίσχυρου ταξικού καθεστώτος, που υπερασπίζεται με νύχια και με δόντια την πίστη του στην ανισομέρεια και την ανισότητα.
Συνοψίζοντας, παραμένει μακράν ένα από τα πιο ωραία βιβλία που έχω διαβάσει (κι έχουν περάσει και αρκετά χρόνια και πολλά άλλα βιβλία στο μεσοδιάστημα) καθώς αναφέρεται σε καταστάσεις που παραμένουν ίδιες ακόμη και σήμερα, με έναν τρόπο γραφής που κρατάει τον αναγνώστη σε πλήρη εγρήγορση.
Ο αόρατος άνθρωπος του Έλισον Ραλφ
Η απίστευτη ιστορία ενός ανθρώπου που είναι αόρατος “απλά επειδή οι άνθρωποι αρνούνται να με δουν”. Εκδόθηκε το 1952, σε μια οριακή περίοδο για την αμερικανική κοινωνία, κατά τη διάρκεια της οποίας η χώρα βίωνε δραματικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα, το μυθιστόρημα του Ραλφ Έλισον αφηγείται τις περιπέτειες του ανώνυμου Αφροαμερικανού ήρωα – από την αποβολή του από ένα κολέγιο του Νότου ως την εμπλοκή του στην τρομερή φυλετική εξέγερση του Χάρλεμ – που υπερβαίνουν κατά πολύ την ιστορία ενός απλού ανθρώπου. Όπως επεσήμανε ο επιμελητής του βιβλίου, John F. Callahan “Με εντυπωσιακή ευρηματικότητα, ο Έλισον επινόησε τον απόλυτο συμβολισμό για την ξεχωριστή και ωστόσο την ίδια στιγμή κοινή κατάσταση των Αφροαμερικανών, των Αμερικανών και γενικότερα του ανθρώπου του εικοστού αιώνα.
Σε μια εποχή που οι Αφροαμερικανοί υποφέρουν τα πάνδεινα στις ΗΠΑ, ο συγγραφέας καταφέρνει με πάρα πολλούς συμβολισμούς να περάσει το μήνυμα της ισότητας σε μια περίοδο κατά την οποία πολλοί δεν ήταν έτοιμοι να την αποδεχθούν. Το βιβλίο αποτελεί πραγματικά ένα σημείο αναφοράς στον αγώνα για τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών αλλά και γενικότερα στον αγώνα κατά οποιαδήποτε ρατσιστικής συμπεριφοράς ανά τον κόσμο.