Η φωτογραφία αποτελεί ένα διάσημο μέσο, και ακόμη περισσότερο στις μέρες μας, στο πλαίσιο του οποίου η τέχνη συνυπάρχει και αλληλοσυμπληρώνεται με την τεχνολογία. Η ιστορία της φωτογραφίας συνδέεται αδιάκοπα με όλες τις τεχνολογικές εξελίξεις στην οπτική, μηχανική, τις κάμερες και το μέσο εγγραφής που χρησιμοποιείται για τη λήψη φωτογραφιών.
Παρακάτω θα δούμε μερικές από τις πιο αξιοσημείωτες στιγμές στην εξέλιξη της φωτογραφίας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Camera Obscura: 500 π.Χ. – 1600 μ.Χ.
Η κάμερα obscura ήταν ένα εργαλείο που χρησιμοποιούσαν ορισμένοι καλλιτέχνες, το οποίο τους επέτρεπε να σχεδιάσουν ή να ζωγραφίσουν εύκολα ρεαλιστικά τοπία, ακόμη και αρχιτεκτονικά στοιχεία. Πώς όμως δούλευε; Πραγματοποιούταν προβολή μια εικόνας σε ένα σκοτεινό δωμάτιο ή ένα κουτί, μέσω μίας τρύπας μεγέθους όσο το κεφάλι μίας καρφίτσας, όπου ο καλλιτέχνης θα μπορούσε να την διακρίνει σε επιμέρους στοιχεία και να την αναλύσει.
Δεδομένου ότι η λέξη φωτογραφία ορίζεται κυριολεκτικά ως σχέδιο με φως, θα μπορούσαμε να πούμε ότι πίσω από την ύπαρξη της κάμερας obscura, κρύβεται η πιθανή αρχή της πορείας της φωτογραφίας στην ιστορία. Η παλαιότερη ιστορική αναφορά της κάμερα Obscura πιθανολογείται στην Κίνα γύρω στο 500 π.Χ.
Γυάλινοι φακοί και οπτική: 1400-1700
Κοντά στις αρχές του 16ου αιώνα, ο λαμπρός καλλιτέχνης – επιστήμονας – εφευρέτης, Λεονάρντο ντα Βίντσι δημιούργησε διαγράμματα και ανέλυσε τον τρόπο λειτουργίας και τις προοπτικές της κάμερα Obscura. Σε αυτές τις μελέτες, ως μέσο διάδοσης περιελάμβανε όχι μόνο τις οπές, αλλά και απλούς γυάλινους φακούς.
Οι φακοί και η οπτική ήταν μια σχετικά νέα αλλά καθιερωμένη επιστήμη κατά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, που χρησιμοποιούσαν κυρίως οι αστρονόμοι για να διευρύνουν τις γνώσεις μας για το σύμπαν. Ένα επίσης ενδιαφέρον στοιχείο για την ιστορία της φωτογραφίας ήταν ότι οι αστρονόμοι αποτέλεσαν επίσης κινητήρια δύναμη πίσω από την εφεύρεση της ταινίας.
Τα πρώιμα βήματα του φίλμ: 1604-1827
Ο Johannes Kepler, ένας αστρονόμος – επιστήμονας και γενικότερα ένας πολύ έξυπνος άνθρωπος, πιστώνεται με την επινόηση του όρου “φωτογραφία” ως ένα σχέδιο με φως, το 1604. Αναφερόταν στη χρήση τηλεσκοπικών οπτικών για την προβολή μιας εικόνας σε ένα φύλλο χαρτιού ή έναν καμβά, με απώτερο σκοπό τον σχεδιασμό των αστεριών.
Επιπλέον, αστρονόμοι και εφευρέτες αναζητούσαν έναν τρόπο να κάνουν το χαρτί ή τον καμβά ευαίσθητο στο φως. Γυαλί και μεταλλικές πλάκες χρησιμοποιήθηκαν επίσης σε πειράματα.
Το 1717, ο Johann Heinrich Schulze απέδειξε ότι ένα διάλυμα νιτρικού αργύρου σκουραίνει όταν εκτίθεται στο φως. Το πρόβλημα πλέον ήταν πώς να σταματήσει η αντίδραση από το να συνεχίσει να σκουραίνει στο φως, με άλλα λόγια, πώς να διορθωθεί η εικόνα από το μέσο.
Η πρώτη φωτογραφία: 1827
Αποτελώντας ένα μόνο κομμάτι σε μια σειρά πειραμάτων, το “View from the Window in Le Gras” είναι η πρώτη φωτογραφία που διασώζεται. Ο Nicéphore Niépce χρησιμοποίησε ένα φύλλο μετάλλου με ένα φιλμ με διάφορες χημικές ενώσεις απλωμένες πάνω του. Χρειάστηκαν 8 ώρες για την εγγραφή της εικόνας.
Διαφορετικές τεχνολογίες μεταλλικών πλακών άρχισαν να χρησιμοποιούνται από αστρονόμους, επιστήμονες και από ένα νέο κράμα καλλιτεχνών / επιστημόνων, τους naturists, οι οποίοι συχνά χρησιμοποιούσαν αυτήν τη νέα τεχνολογία για να καταγράψουν την ομορφιά του κόσμου γύρω τους.
Daguerreotype: 1839
Περίπου εκείνη την εποχή, η λέξη φωτογραφία άρχισε να χρησιμοποιείται για να περιγράψει αυτήν τη νέα βιομηχανία. Από το 1839 και μετά, η δημοφιλής διαδικασία μεταλλικής πλάκας γνωστή ως daguerreotype έκανε σε αυτό το μείγμα τέχνης και τεχνολογίας προσβάσιμο στον κόσμο (τουλάχιστον στον κόσμο που είχε την οικονομική ευχέρεια). Αν και μέχρι τότε ενδεχομένως να αποτελούσε μια από τις ευκολότερες φωτογραφικές διαδικασίες μεταλλικών πλακών, δεν έπαυε να είναι ένα ακριβό, πολύ χρονοβόρο και κάπως επικίνδυνο “σπορ” για την εποχή.
Η απαρχές της φωτογραφικής μηχανής: 1841
Οι φωτογράφοι αυτής της εποχής χρησιμοποιούσαν γενικά κάμερες σχεδιασμένες και κατασκευασμένες από τους ίδιους ή από εξειδικευμένους τεχνίτες, προσαρμόζοντας τους φακούς που κατασκευάζονταν από οπτικούς για φωτογραφική χρήση.
Νωρίς ακόμα στην ιστορία των φωτογραφικών μηχανών – της φωτογραφίας, υπήρχαν εταιρείες οπτικών ειδών, όπως, οι Zeiss, Leitz και άλλες που άρχισαν να σχεδιάζουν φακούς ειδικά για τη φωτογραφία.
Celluloid Roll Film: 1835 – 1887
Οι μεταλλικές και γυάλινες πλάκες ήταν εύθραυστες, δυσκίνητες, δύσκολο να επεξεργαστούν και κάπως δαπανηρές για το μέσο άτομο εκείνης της εποχής. Μια πιο προσιτή μέθοδος συνέχισε να αναζητείται από τους φωτογράφους. Ένας συνδυασμός δύο χημικών ενώσεων, αλογονιδίων αργύρου και γαλακτωμάτων με βάση κυτταρίνη συνέχισε να βελτιώνεται.
Το 1835, ο Henry Fox Talbot εφηύρε μια επαναστατική μέθοδο διάδοσης γαλακτώματος ζελατίνης σε χαρτί.
Το 1887, αυτές οι δύο τεχνολογίες συνδυάστηκαν, δημιουργώντας την πρώτη φωτογραφική ταινία, φιλμ. Αυτή η ταινία θα μπορούσε να παραχθεί σε μεμονωμένα φύλλα ή σε ρολό.
ΚΟDΑΚ: 1888
Ο George Eastman είχε μια ιδέα, να χρησιμοποιήσει αυτήν τη νέα ταινία, δημιουργήστε μια απλή – εύχρηστη – προσιτή κάμερα και να την προωθήσει ως προϊόν διασκέδασης. Στην ιστορία της φωτογραφίας έμεινε η φράση του, «Πατάς το κουμπί, κάνουμε τα υπόλοιπα.»
Η νεοσύστατη πλέον εταιρεία, Eastman Kodak έγινε η κινητήρια δύναμη στην παγκόσμια εξέλιξη της φωτογραφίας. Παρουσίασαν πολλές διαφορετικές μορφές ταινιών, σε ρολά και σεντόνια, καθώς και κάμερες για αρχάριους, ενθουσιώδεις και επαγγελματίες χρήστες.
Η εγκαθιδρυμένη ψηφιακή φωτογραφία: 1975 – σήμερα
Η πορεία της ιστορίας της φωτογραφίας συνεχίζεται μέχρι σήμερα με την ψηφιακή απεικόνιση να βρίσκεται στην πρώτη θέση προτίμησης για τους περισσότερους φωτογράφους. Αποτελεί ένα φανταστικό “σύμμαχο” για τη φωτογραφία, λόγω όλων των ποικίλων μορφών μηχανών, των αποθηκευτικών χώρων, των επιλογών εμφάνισης, της ευκολίας μεταφοράς εικόνων.
Οι πρώτες γνωστές ψηφιακά εγγεγραμμένες εικόνες δημιουργήθηκαν σε εργαστήριο Kodak το 1975 και χρειάστηκαν 23 δευτερόλεπτα για να τραβήξει την εικόνα 0,01 MP. Η κάμερα ήταν πολύ βασική, αλλά η συσκευή εγγραφής ζύγιζε στα 8 κιλά.
Η εξελίξεις της τεχνολογίας είναι συνεχώς αυξανόμενες. Έχουμε φτάσει πλέον στο σημείο που για την απαθανάτιση μιας στιγμής – την παραγωγή μιας εικόνας αρκεί μόνο ένα κλικ, διάρκειας μερικών κλασμάτων του δευτερολέπτου. Χωρίς μεγάλους όγκους εξοπλισμού, χωρίς εξωφρενικά κόστη, με πολλές αυτοματοποιήσεις και εύκολη χρήση.
