Ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά στοιχεία του ιταλικού πολιτισμού είναι αδιαπραγμάτευτα η γαστρονομία της. Η επιρροή της έχει ξεπεράσει τα σύνορά της εδώ και πολλούς αιώνες και μέχρι και σήμερα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς κουζίνες στον κόσμο. Μάλιστα, σε διεθνή έρευνα του YouGov (2019), στην οποία συμμετείχαν 25000 άνθρωποι από 24 χώρες ανά τον κόσμο, επιβεβαιώνεται η υψηλή δημοτικότητά της ιταλικής κουζίνας με μέσο όρο 84% σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν. Πρόκειται για μια κουζίνα που βασίζεται στην απλότητα και στην καλή ποιότητα των πρώτων υλών. Άλλοτε με απλά υλικά, όπως το αλεύρι, το σιμιγδάλι, τα αυγά, το γάλα, τα μανιτάρια, τη ντομάτα, το σκόρδο κι τον βασιλικό, κι άλλοτε με πιο εξεζητημένα, όπως τη μοτσαρέλα, το γκουαντσιάλε, το προσούτο, τη ρικότα, το μασκαρπόνε, η ιταλική κουζίνα σίγουρα διεγείρει τον ουρανίσκο των περισσότερων δοκιμαστών της.
Έχω επισκεφτεί την Ιταλία σε δύο ταξίδια μου. Το πρώτο ήταν στην Μπολόνια (με ένα σύντομο πέρασμα από την Ανκόνα), σε ηλικία 7 ετών και το δεύτερο σε Ρώμη-Φλωρεντία, το 2018, σε ηλικία 20 ετών. Αν ρωτούσατε λοιπόν τον 7χρονο εαυτό μου τι του άρεσε στο φαγητό της Ιταλίας, θα σας έλεγα περιχαρής ότι μου αρέσουν όλα όσα τρώνε οι Ιταλοί, ενώ οι γνώσεις μου γύρω από το τι έφαγα θα συνοψίζονταν σε τρεις μόλις λέξεις: παγωτό, πίτσες και μακαρόνια (άντε, και τορτελίνια). Βέβαια, η υπεραπλουστευμένη εικόνα του 7χρονου εαυτού μου για την ιταλική γαστρονομία δεν απέχει και πάρα πολύ από αυτά που έφαγα στο δεύτερο ταξίδι μου. Ωστόσο πια, συγκράτησα περισσότερες λεπτομέρειες από τα πιάτα που δοκίμασα, ενώ, πριν βρεθώ για δεύτερη φορά στην Ιταλία, είχα βάλει στόχο να δοκιμάσω τα πιο κλασικά, αυθεντικά ιταλικά πιάτα. Σ’αυτά που λάτρεψα, περιλαμβάνονται τα εξής:
1. Οι πίτσες. (Pizza)
Πριν από το 2ο ταξίδι στην Ιταλία, ήμουν ξεκάθαρα αντίθετη με την ύπαρξη της πίτσας Μαργαρίτα. Κι αυτό γιατί μέχρι τότε δεν είχα φάει τη σωστή. Ο χρυσός λοιπόν κανόνας για τη σωστή, αυθεντική ιταλική πίτσα είναι η λεπτή ζύμη και τα λίγα και ποιοτικά συστατικά. Στη Ρώμη διαπίστωσα ότι η καλή πίτσα χρειάζεται μόνο: α) καλή αναλογία ζύμης – συνοδευτικών υλικών (κάτι για το οποίο προσφέρεται η λεπτή ζύμη), β) σάλτσα ντομάτας με βασιλικό και γ) ποιοτική μοτσαρέλα. Τίποτ’ άλλο. Για τις περισσότερες πίτσες που θα δείτε σε ιταλικούς καταλόγους, θα διαπιστώσετε ότι -αν εξαιρέσουμε τη ζύμη- τα υλικά που συνοδεύουν τη ζύμη με δυσκολία ξεπερνούν τα 3. Εκτός από την πίτσα μαργαρίτα, ξεχώρισα και την πίτσα αλ προσούτο (δηλ. με προσούτο), ενώ προς μεγάλη μου έκπληξη λάτρεψα την πίτσα αλ τόνο (=με τόνο).
2. Τα ζυμαρικά. (Pasta)
Ο χρυσός κανόνας της απλότητας και των λίγων και ποιοτικών υλικών αφορά και τα ζυμαρικά: φρέσκα ζυμαρικά, ποιοτική παρμεζάνα/πεκορίνο και λίγα υλικά αρκούν για να φας την πιο νόστιμη καρμπονάρα, μπολονέζ, αματριτσιάνα, μακαρονάδα με πέστο… Το αν θα είναι σπαγγέτι ή ταλιατέλες ή πένες είναι δική σας επιλογή. Ωστόσο, μία από τις επιλογές που συστήνω ανεπιφύλακτα είναι τα ραβιόλι με γέμιση από μοσχάρι, ενώ -εκτός αυτών- λάτρεψα και τα φρέσκα λαζάνια μπολονέζ.
3. To gelato.
Μπορεί έτσι να λέγεται το παγωτό στα ιταλικά, ωστόσο, δεν είναι το ίδιο και αυτό γιατί έχει λιγότερα λιπαρά γάλακτος και αναδεύεται σε χαμηλότερες ταχύτητες σε σύγκριση με το παγωτό, αιχμαλωτίζοντας λιγότερο αέρα. Αυτό σημαίνει πως είναι πολύ πιο πυκνό και με πιο πλούσια γεύση. Επίσης, το gelato, σερβίρεται ελαφρώς πιο ζεστό από το παγωτό και είναι πιο μαλακό και γυαλιστερό. Η γεύση που ξεχώρισα είναι η ρικότα (το ιταλικό ανθότυρο), λόγω της ιδιαίτερης γεύσης και της μοναδικότητας της.
Δια του λόγου του αληθές…
4. Το τιραμισού. (Tiramisù)
Δεν είναι τυχαίο πως στα ιταλικά το Τιραμισού (tiramisù) σημαίνει “Ανέβασέ με”… Έφαγα ουκ ολίγες φορές στο δεύτερο ταξίδι μου και αν και είναι το αγαπημένο μου γλυκό που φτιάχνει παραδοσιακά στη γιορτή μου η μαμά μου (κι άρα δύσκολα συγκρίνεται με οποιουδήποτε άλλου παρασκευαστή/σεφ) μπορώ να πω με σιγουριά ότι κέρδισε κι αυτό μια θέση στα αγαπημένα μου πιάτα που δοκίμασα στην Ιταλία.
Tip: συνοδεύεται ιδανικά μ’έναν εσπρέσσο μακιάτο.
5. Το κανόλι. (Cannoli)
Το κανόλι (ή αλλιώς κανόλο) είναι παραδοσιακό γλυκό από την Σικελία – στην Ιταλία είναι γνωστά ως cannoli siciliani. Το μακρόστενο αυτό επιδόρπιο αποτελείται από λεπτά φύλλα ζύμης που πλάθονται σαν σωλήνας και τηγανίζονται. Όταν κρυώσουν γεμίζονται με τυρί ρικότα ή γλυκιά κρέμα. Το κανόλο ήταν αρχικά αποκριάτικο γλυκό και παρασκευαζόταν κατά την διάρκεια του καρναβαλιού της Σικελίας, με τα χρόνια διαδόθηκε σε όλη την Ιταλία. Αυτά που δοκίμασα ήταν γεμισμένα, το ένα με ρικότα (πιο παραδοσιακή εκδοχή) και το άλλο με κρέμα φυστικιού (πιο σύγχρονη). Προτείνω να δοκιμάσετε και τις δυο επιλογές.
Οι προτάσεις μου είναι το “απόσταγμα” της προσωπικής μου εμπειρίας και της καθόλα ευχαριστημένης μου κοιλιάς, η οποία, τις μέρες που βρέθηκα κυρίως στη Ρώμη, ήταν γεμάτη με λευκά ζυμάρια, αγνούς, απλούς υδατάνθρακες, μπόλικα λιπαρά από τα υπέροχα ιταλικά τυριά και άπλετη γλυκόζη από τις πανακότες, τα τζελάτο, τα τιραμισού και τα κανόλι. Όσον αφορά στο πού μπορείτε να φάτε κι εσείς όσα σας προανέφερα, δεν υπάρχει καλύτερη πηγή από τους ντόπιους. Αν βρεθείτε λοιπόν στην Ιταλία, φάτε πολύ και άφοβα. Ομορφαίνει, δεν παχαίνει.
