Μιάς και εντός λίγων ημερών πρόκειται να γυρίσουμε τη σελίδα του ημερολογίου μας στον επόμενο μήνα και στην προκειμένη, του νέου έτους, είπα να κάνω μια αναζήτηση και να μοιραστώ μαζί σας την προέλευση/ερμηνεία των ονομασιών των μηνών του έτους. Μπορώ να πω πως μέχρι τώρα δεν με είχε απασχολήσει καθόλου. Είναι από αυτά τα πράγματα που αποδεχόμαστε από μικροί, ότι κάποιος, κάπου, κάποτε είχε έμπνευση και είπε σήμερα θα δώσω ονόματα σε διάφορα πράγματα. Π.χ. γιατί το γραφείο να ονομάζεται γραφείο;
Πάμε λοιπόν να δούμε πώς και πήραν τα συγκεκριμένα ονόματα οι μήνες που όλοι ξέρουμε.
Πρώτα απ’ όλα όμως έχουμε το ημερολόγιο… Πώς δημιουργήθηκε;
Σήμερα, ακολουθούμε το Γρηγοριανό ημερολόγιο, το οποίο βασίζεται στο αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο, που πιστεύεται ότι επινοήθηκε από τον Ρωμύλο, τον πρώτο βασιλιά της Ρώμης γύρω στο 753 π.Χ. Ήταν ένα περίπλοκο σεληνιακό ημερολόγιο, με 12 μήνες όπως το σημερινό μας ημερολόγιο, αλλά μόνο οι 10 από τους μήνες είχαν επίσημα ονόματα. Βασικά, ο χειμώνας ήταν μια «νεκρή» χρονική περίοδος κατά την οποία η κυβέρνηση και ο στρατός δεν ήταν ενεργοί, επομένως είχαν ονόματα μόνο για τη χρονική περίοδο που θεωρούσαν ως παραγωγική, δηλαδή από τον Μάρτιο έως τον Δεκέμβριο.
Ο Μάρτιος (Martius) ονομάστηκε προς τιμήν του Άρη, τον θεό του πολέμου, επειδή αυτός ήταν ο μήνας που ξεκίνησαν ξανά οι ενεργές στρατιωτικές εκστρατείες. Ο Μάιος (Maius) και ο Ιούνιος (Junius) ονομάστηκαν επίσης προς τιμήν θεοτήτων: Maia και Juno. Ο Απρίλιος (Aprilis) πιστεύεται ότι προέρχεται από το λατινικό aperio, που σημαίνει “άνοιγμα” – μια αναφορά στα ανοίγματα των μπουμπουκιών της άνοιξης. Οι υπόλοιποι μήνες ήταν απλά αριθμημένοι. Τα αρχικά τους ονόματα στα λατινικά σήμαιναν τον πέμπτο (Quintilis), τον έκτο (Sextilis), τον έβδομο (Σεπτέμβριος), τον όγδοο (Οκτώβριος), τον ένατο (Νοέμβριος) και τον δέκατο (Δεκέμβριο) μήνα. Τελικά, ο Ιανουάριος (Ιανουάριος) και ο Φεβρουάριος (Φεβρουάριος) προστέθηκαν στο τέλος του έτους, δίνοντας και τους 12 μήνες σωστά ονόματα. Ο Ιανουάριος πήρε το όνομά του από τον Ιανό, τον Ρωμαίο θεό των νέων αρχών και των μεταβάσεων, ενώ το όνομα του Φεβρουαρίου πιστεύεται ότι προέρχεται από το Februa, μια αρχαία γιορτή αφιερωμένη στον τελετουργικό της άνοιξης που αφορούσε τον καθαρισμό και το πλύσιμο.
Αργότερα, όταν ο Ιούλιος Καίσαρας ήρθε στην εξουσία ήθελε να αφήσει και τις δικές του “πινελιές”, εισήγαγε τις δικές του μεταρρυθμίσεις. Οι χειμερινοί μήνες (Ιανουάριος και Φεβρουάριος) παρέμειναν μια εποχή περισυλλογής, ειρήνης, νέων ξεκινημάτων και εξαγνισμού. Μετά το θάνατο του Καίσαρα, ο μήνας Quintilis μετονομάστηκε σε Ιούλιο προς τιμή του Ιουλίου Καίσαρα το 44 π.Χ. και, αργότερα, ο Sextilis μετονομάστηκε σε Αύγουστος προς τιμή του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Αυγούστου το 8 π.Χ.
Λίγο αργότερα, το 1582, ο Πάπας Γρηγόριος XIII εισήγαγε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις στο Ιουλιανό ημερολόγιο, καθώς υπήρχαν ακόμη κάποιες ανακρίβειες και προσαρμογές που έπρεπε να γίνουν. Κυρίως, το Ιουλιανό ημερολόγιο είχε υπερεκτιμήσει το χρόνο που χρειαζόταν η Γη για να περιφερθεί γύρω από τον Ήλιο, έτσι το Γρηγοριανό ημερολόγιο συντόμευσε το ημερολογιακό έτος από 365,25 ημέρες σε 365,2425 ημέρες. Αυτό σήμαινε ότι το ημερολόγιο θα μπορούσε να διορθωθεί πιο εύκολα με δίσεκτα έτη και ότι οι ημερομηνίες των ηλιοστασιών (θερινό και χειμερινό) και ως αποτέλεσμα το Πάσχα, τελικά θα συνέπιπταν με τις παρατηρούμενες ημερομηνίες τους.
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ
Ονομάστηκε από τον Ρωμαίο θεό Ιανό, προστάτη των πυλών και των θυρών. Ο Ιανός απεικονίζεται με δύο πρόσωπα, το ένα κοιτάζει το παρελθόν και το άλλο το μέλλον. Στην αρχαία ρωμαϊκή εποχή, οι πύλες του ναού του Ιανού ήταν ανοιχτές σε καιρό πολέμου και κλειστές σε καιρό ειρήνης.
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
Από τη λατινική λέξη februa, «καθαρίζω». Ο ρωμαϊκός ημερολογιακός μήνας Φεβρουάριος πήρε το όνομά του από τη Φεβρουαλία, μια γιορτή εξαγνισμού και εξιλέωσης που γινόταν αυτή την περίοδο.
ΜΑΡΤΙΟΣ
Ονομάστηκε από τον Ρωμαίο θεό του πολέμου, Άρη. Αυτή ήταν η εποχή του χρόνου για να ξαναρχίσουν οι στρατιωτικές εκστρατείες που είχαν διακοπεί από τον χειμώνα. Ο Μάρτιος ήταν επίσης μια εποχή πολλών φεστιβάλ, πιθανώς ως προετοιμασία για την προεκλογική περίοδο.
ΑΠΡΙΛΙΟΣ
Από τη λατινική λέξη aperio, “ανοίγω” (μπουμπούκι) γιατί τα φυτά αρχίζουν να αναπτύσσονται αυτόν τον μήνα. Ουσιαστικά, αυτός ο μήνας θεωρήθηκε ως η “ανανέωση” της άνοιξης.
ΜΑΪΟΣ
Πήρε το όνομά της από τη Ρωμαϊκή θεά Maia, η οποία επέβλεπε την ανάπτυξη των φυτών. Επίσης από τη λατινική λέξη maiores, δηλαδή πρεσβύτεροι, που γιόρταζαν αυτόν τον μήνα. Η Maia θεωρήθηκε και θεά της γης, κάτι που μπορεί να εξηγήσει τη σχέση με αυτόν τον ανοιξιάτικο μήνα.
ΙΟΥΝΙΟΣ
Ονομάστηκε από τη Ρωμαϊκή θεά Juno, προστάτιδα του γάμου και της ευημερίας των γυναικών. Επίσης από τη λατινική λέξη juvenis, που σημαίνει “οι νέοι”.
ΙΟΥΛΙΟΣ
Ονομάστηκε για να τιμήσει τον Ρωμαίο δικτάτορα Ιούλιο Καίσαρα (100 π.Χ.– 44 π.Χ.) μετά το θάνατό του. Το 46 π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας έκανε μια από τις μεγαλύτερες συνεισφορές του στην ιστορία. Με τη βοήθεια του Σωσιγένη, ανέπτυξε το Ιουλιανό ημερολόγιο, τον πρόδρομο του Γρηγοριανού ημερολογίου που χρησιμοποιούμε σήμερα.
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
Ονομάστηκε για να τιμήσει τον πρώτο Ρωμαίο αυτοκράτορα (και ανιψιό του Ιουλίου Καίσαρα), τον Αύγουστο Καίσαρα (63 π.Χ. – 14 μ.Χ.). Ο Αύγουστος (ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας) προέρχεται από τη λατινική λέξη «augustus», που σημαίνει σεβάσμιος, ευγενής και μεγαλοπρεπής.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
Ο Σεπτέμβριος προέρχεται από τη λατινική λέξη septem, που σημαίνει «επτά», επειδή ήταν ο έβδομος μήνας του πρώιμου ρωμαϊκού ημερολογίου.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ
Στο αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο, Οκτώβριος ήταν το όνομα του όγδοου μήνα του έτους.Το όνομά του προέρχεται από το octo, τη λατινική λέξη που σημαίνει «οκτώ».
Το όνομά του προέρχεται από το octo, τη λατινική λέξη που σημαίνει «οκτώ». Η παράδοση έλεγε: «Εάν ο Οκτώβριος φέρει ισχυρούς παγετούς και ανέμους, τότε ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος θα είναι ήπιοι».
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ
Από τη λατινική λέξη novem, «εννέα», επειδή αυτός ήταν ο ένατος μήνας του πρώιμου ρωμαϊκού ημερολογίου.
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
Από τη λατινική λέξη decem, «δέκα», επειδή αυτός ήταν ο δέκατος μήνας του πρώιμου ρωμαϊκού ημερολογίου.
Μερικοί μήνες είχαν κάτι ιδιαίτερο πίσω από το όνομά τους και μερικοί δυστυχώς οφείλουν τα ονόματά τους σε αριθμούς. Δεν ξέρω ακριβώς τι περίμενα να ανακαλύψω, αλλά οk. Επόμενο ερώτημα στη λίστα μας, από πού προέρχονται τα ονόματα των ημερών…
