Το Μακεδονικό Ζήτημα εμφανίστηκε στο τέλος του 19ου αιώνα και αφορούσε τη διεκδίκηση του εδάφους της Μακεδονίας από τις Ελλάδα, Σερβία και Βουλγαρία καθώς η Οθωμανική Αυτοκρατορία βρισκόταν σε συνεχή ξεπεσμό. Το ζήτημα ξεκαθαρίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα με τους δύο Βαλκανικούς Πολέμους. Το 1913, το μεγαλύτερο μέρος (60%) της Μακεδονίας είχε περιέλθει στην Ελλάδα (Μακεδονία του Αιγαίου), το (30%) στη Σερβία (Μακεδονία του Βαρδάρη) και το (10%) στη Βουλγαρία (Μακεδονία του Πιρίν).
Εκείνη την περίοδο δεν υπήρχαν βεβαίως «Μακεδόνες» με διακριτή εθνική συνείδηση. Αυτό ξεκίνησε να συμβαίνει ως αποτέλεσμα πολιτικών ζυμώσεων, όταν το Μακεδονικό πέρασε σε νέα φάση την περίοδο 1919-1943. Τότε ήταν που Σέρβοι και Βούλγαροι ανταγωνίζονταν για την εθνότητα των κατοίκων του συνόλου της Μακεδονίας, με τους δεύτερους να υποστηρίζουν ότι πρόκειται περί Βουλγάρων, οι οποίοι ομιλούν ένα βουλγαρικό ιδίωμα (τη σλαβομακεδονική διάλεκτο). Για να αντιμετωπίσει ο Τίτο τον εδαφικό ανταγωνισμό, το 1944, ίδρυσε τη «Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας» (ΛΔΜ) ως ομόσπονδο κρατίδιο της Γιουγκοσλαβίας, αναγνωρίζοντας την ύπαρξη «μακεδονικού» έθνους όχι μόνο σε αυτή, αλλά και στις γύρω βαλκανικές χώρες (Βουλγαρία και Ελλάδα). Το «μακεδονικό» έθνος προέκυψε από την ανάγκη της Γιουγκοσλαβίας να προστατευτεί απέναντι στις διεκδικήσεις των Βουλγάρων και παράλληλα να βρει τρόπους εξόδου στη θάλασσα, εις βάρος της Ελλάδας. Προείχε, λοιπόν, η αποσύνδεση του κατά βάση βουλγαρόφωνου πληθυσμού από την επιρροή της Βουλγαρίας που επετεύχθη μέσω της καλλιέργειας μιας νέας εθνικής ταυτότητας.
Προέκυψε τεχνητά ένα νέο εθνικό μόρφωμα που έλαβε την ταυτότητα του από τα γεωγραφικά του χαρακτηριστικά, συνθέτοντας, παράλληλα, τον ιστορικό και πολιτισμικό του χαρακτήρα δανειζόμενο βασικά στοιχεία των γειτόνων. Το τελευταίο στάδιο του ζητήματος ξεκίνησε το 1991, όταν η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε και η νέα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ανακήρυξε την ανεξαρτησίας της με ξεκάθαρες αλυτρωτικές αναφορές στο Σύνταγμά της. Ας δούμε εδώ τι αναφέρει η επίσημη ιστορία της γειτονικής χώρας: “Σήμερα, η επίσημη ιστοριογραφία της ΠΓΔΜ υποστηρίζει ότι η απαρχή του έθνους βρίσκεται στους αρχαίους Μακεδόνες, οι οποίοι στη συνέχεια απορρόφησαν τα σλαβικά φύλα που έφτασαν στη Βαλκανική, εκχριστιανίστηκαν από τους «Μακεδόνες» Κύριλλο και Μεθόδιο και σύστησαν το «Μακεδονικό» βασίλειο του Τσάρου Σαμουήλ. Μετά την Οθωμανική κατάκτηση, ξεκίνησαν τους αγώνες για την ελευθερία τους μέχρι την επανάσταση του Ίλιντεν (1903) και τελικά την ίδρυση της Λαικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.”
Ένας ιστορικός ή απλά κάποιος με ελάχιστη ενασχόληση με την ιστορία, μπορεί σε δευτερόλεπτα να αναγνωρίσει το ψευδές αυτό ιστορικό κατασκεύασμα. Δε θα πρέπει να λησμονούμε, όμως, πως μεγάλη μερίδα πολιτών ανά τω κόσμω δεν έχει ασχοληθεί και επομένως, δέχεται ως αληθή, τα προπαγανδιστικά μυθεύματα των γειτόνων μας.
Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΌΝΟΜΑ Μετά από χρόνια διαμάχης, φτάνουμε στο σήμερα και τη συμφωνία ανάμεσα στις κυβερνήσεις των δύο χωρών. Τα βασικά κομμάτια της συμφωνίας είναι: Το επίσημο όνομα θα είναι «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», το οποίο θα είναι το συνταγματικό όνομα και θα χρησιμοποιείται erga omnes, όπως προβλέπεται στη συμφωνία. Το σύντομο όνομα θα είναι «Βόρεια Μακεδονία». Η ιθαγένεια θα είναι Μακεδονική/Πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, όπως θα εγγράφεται σε όλα τα ταξιδιωτικά έγγραφα. Η επίσημη γλώσσα θα είναι η «μακεδονική γλώσσα», όπως αναγνωρίστηκε από την Τρίτη Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την τυποποίηση των γεωγραφικών ονομάτων που διεξήχθη στην Αθήνα το 1977, και περιγράφεται στο άρθρο 7 (3) και (4) της παρούσας συμφωνίας. Το άρθρο 7 της συμφωνίας αναφέρει: Τα μέρη αναγνωρίζουν ότι η εκατέρωθεν αντίληψή τους ως προς τους όρους «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» αναφέρεται σε διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο και ιστορική κληρονομιά. Αναφορικά με την Ελλάδα, με αυτούς τους όρους νοούνται, όχι μόνο η περιοχή και ο πληθυσμός της βόρειας Ελλάδας, αλλά και τα χαρακτηριστικά τους, καθώς και ο ελληνικός πολιτισμός, η ιστορία, η κουλτούρα και η κληρονομιά αυτής της περιοχής από την αρχαιότητα έως σήμερα.
Αναφορικά με την ΠΓΔΜ, με αυτούς τους όρους νοούνται η επικράτεια, η γλώσσα, ο πληθυσμός και τα χαρακτηριστικά τους, με τη δική τους ιστορία, πολιτισμό και κληρονομιά, διακριτώς διαφορετικά από αυτά που αναφέρονται στο παραπάνω εδάφιο (άρθρο 7.2) Η ΠΓΔΜ σημειώνει ότι η επίσημη γλώσσα της, η Μακεδονική γλώσσα ανήκει στην ομάδα των νότιων σλαβικών γλωσσών. Επίσης, τα δύο μέρη σημειώνουν ότι η επίσημη γλώσσα και τα άλλα χαρακτηριστικά της ΠΓΔΜ δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομιά της βόρειας περιοχής της Ελλάδας. Στο άρθρο 2 της συμφωνίας προβλέπεται ότι η Ελλάδα δεν θα αντιταχθεί στην ένταξη της γείτονος υπό το νέο όνομα και τις ορολογίες σε διεθνείς, πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς και θεσμούς που η Ελλάδα είναι μέλος.
Μια προσωπική εκτίμηση των όρων της συμφωνίας: Θεωρούσα πάντοτε ουτοπικό το να μην συμπεριλαμβάνεται ο όρος “Μακεδονία” στο επίσημο όνομα της γειτονικής χώρας. Όλες οι χώρες ανά τον κόσμο στις διμερείς τους σχέσεις αναφέρονται σε αυτή ως “Δημοκρατία της Μακεδονίας”, επομένως, το να στεκόμασταν απόλυτοι σε αυτό τον όρο θα έδειχνε σε όλους πως εμείς είμαστε οι αδιάλλακτοι στο θέμα της επίλυσης του ονόματος. Ένα τέτοιο γεγονός θα επέφερε άσχημο αντίκτυπο στη θέση της χώρας μας στον παγκόσμιο χάρτη και ειδικότερα στην εκρηκτική Βαλκανική Χερσόνησο. Μη λησμονούμε, άλλωστε, πως η επίλυση του ονόματος της Π.Γ.Δ.Μ. αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την είσοδο της χώρας σε Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ. Το να μετέχει η γειτονική χώρα σε αυτούς τους θεσμούς και να αποτελεί σύμμαχο μας θα πρέπει να είναι βασική επιδίωξη της ελληνικής πολιτικής. Είναι καλό που οι Σκοπιανοί στρέφονται προς τη Δύση, γιατί σε διαφορετική περίπτωση μπορούν εύκολα να αποτελέσουν ισχυρούς συμμάχους του Ερντογάν και των Αλβανών Εθνικιστών. Μιλάμε άλλωστε για μια χώρα που ένας στους τέσσερις κατοίκους είναι μουσουλμάνος, αλβανικής καταγωγής. Συνοψίζοντας, τα οφέλη από τη συμφωνία είναι μεγάλα και μπορούν να συντελέσουν στη σταθεροποίηση της κατάστασης στα Βαλκάνια. Άλλωστε, είναι πάντοτε καλύτερο να έχεις σύμμαχο ένα γείτονα παρά εχθρό.
Όσο για τα περί ξεπουλήματος της Μακεδονίας που ακούγονται, τα θεωρώ τουλάχιστον φαιδρά. Γεωγραφικά τα Σκόπια είναι στη Μακεδονία και αφού στους όρους της συμφωνίας γίνεται σαφές πως δεν έχουν σχέση με την ελληνική ιστορία της Μακεδονίας και πως η γλώσσα τους ανήκει στις Σλαβικές, τότε συγγνώμη αλλά οι όψιμοι Μακεδονομάχοι είναι πραγματικά επικίνδυνοι. Πάντα, άλλωστε, ως κράτος από τους Έλληνες κινδυνεύαμε περισσότερο.
