Ο τίτλος είναι διφορούμενος εξ’ορισμού. Δε θα επεκταθώ στην οικονομική έννοια του όρου φτωχότερος αλλά θα σταθώ σε δυο απώλειες προσώπων που είχαν αφήσει το στίγμα τους στον καλλιτεχνικό χώρο και έφυγαν από κοντά μας ενώ είχαν ακόμη πολλά να μας προσφέρουν.
Ξεκινώ με την πιο πρόσφατη απώλεια, αυτή του μουσικοσυνθέτη, Θάνου Μικρούτσικου.
13/10/47 -28/12/19
Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα. Ήταν ο μεγαλύτερος αδελφός του μουσικού και τηλεπαρουσιαστή Ανδρέα Μικρούτσικου. Ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο (πιάνο, θεωρία, αρμονία). Ακολούθησαν οι σπουδές και η αποφοίτησή του από το μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα μελέτησε αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση με τον καθηγητή-συνθέτη Γ.Α. Παπαϊωάννου.
Άρχισε να συνθέτει στα τέλη της δεκαετίας του 1960, αλλά επίσημα εμφανίστηκε το 1975, με το δίσκο «Πολιτικά τραγούδια». Συνέχισε την πορεία του ως στρατευμένος δημιουργός μελοποιώντας Γιάννη Ρίτσο, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Μάνο Ελευθερίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ και άλλους. Οι δίσκοι του «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες», «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ», είναι χαρακτηριστικοί του ριζοσπαστικού κλίματος των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων. Ειδικά η «Καντάτα για τη Μακρόνησο», έργο πρωτοποριακό για την εποχή του, όπου ο συνθέτης πειραματίζεται πάνω στην ατονική μουσική, γνώρισε διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ και συνοδεύτηκε από την ερμηνεία της Μαρίας Δημητριάδη.
Στη συνέχεια, με τον δίσκο «Σταυρός Του Νότου», σε ποίηση Νίκου Καββαδία, ανοίχτηκε σε ευρύτερη τραγουδιστική θεματική, υπηρετώντας παράλληλα το θέατρο, καθώς και την ηλεκτρονική και ατονική μουσική. Με την ίδια αγάπη πάντα για τον έμμετρο λόγο συνέχισε να μελοποιεί Γιάννη Ρίτσο, Άλκη Αλκαίο, Κώστα Τριπολίτη, Φρανσουά Βιγιόν, Κωνσταντίνο Καβάφη και άλλους. Ακόμα, είχε παρουσιάσει την όπερα «Ελένη» και είχε μελοποιήσει παραμύθια.
Συνεργάστηκε με κορυφαίες ερμηνεύτριες όπως η Μαρία Δημητριάδη, η Χάρις Αλεξίου και η Ιταλίδα Μίλβα, αλλά και μεγάλους ερμηνευτές όπως ο Μανώλης Μητσιάς, Δημήτρης Μητροπάνος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χρήστος Θηβαίος, Γιάννης Κούτρας και πολλούς ακόμα.
Ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη της μουσικής. Έγραψε όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, πειραματική μουσική. Παράλληλα ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς του κινείται στο χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού με εκατοντάδες τραγούδια σε στίχους Ελλήνων και ξένων ποιητών.
Συνεργάστηκε με πολλούς Έλληνες και ξένους σκηνοθέτες γράφοντας μουσική για δεκάδες θεατρικά έργα, τα οποία έχουν παρουσιαστεί σε ολόκληρο τον κόσμο (Ελλάδα, Βέλγιο, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Η.Π.Α., Ελβετία, Γερμανία, Ρουμανία, Αυστραλία κ.α.). Επίσης, σκηνοθέτησε τρία έργα στο χώρο του μουσικού θεάτρου.
Έλαβε αξιοπρεπή αναγνώριση του έργου του στο εξωτερικό. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του έχει δώσει εκατοντάδες συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει συμμετάσχει ή έχουν παιχτεί έργα του σε πολλά διεθνή φεστιβάλ μουσικής (Λονδίνο, Γλασκόβη, Εδιμβούργο, Παρίσι, Λίλλη, Λυών, Ρενς, Μονπελλιέ, Βρυξέλλες, Λιέγη, Γενεύη, Λοζάννη, Βαρκελώνη, Μαδρίτη, Βερόνα, Φλωρεντία, Βερολίνο, Δρέσδη, Λειψία, Βιέννη, Κωνσταντινούπολη, Βουδαπέστη, Βουκουρέστι, Κωστάντζα, Νόργουιτς, Λουϊζιάνα, Σικάγο, Χονγκ Κόνγκ, Μπουρζ, Μιλάνο, Λισσαβόνα, Άγκυρα, Μοντεβίδεο, Μπουένος Άιρες, Σάο Πάολο, Κάιρο κ.α.)
Στη διάρκεια της καριέρας του κατόρθωσε να ελευθερώσει τη μορφή του ελληνικού τραγουδιού, προσθέτοντας στοιχεία από την νεοτεριστική και κλασσικιστική δυτικοευρωπαϊκή παράδοση, ενώ πειραματίστηκε με την μίξη τονικών και ατονικών στοιχείων και τη μορφική παραλλαγή.
Το 2002 τιμήθηκε για τη μουσική του στο θέατρο με το βραβείο «Δημήτρης Μητρόπουλος» από το Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου (Θεατρικό Μουσείο).
Ο Θάνος Μικρούτσικος είχε το θάρρος να εκφράζει όλες του τις θέσεις και απόψεις ανοικτά, κάτι που έκανε ακόμη και μετά θάνατον καθώς η κηδεία του δεν ήταν θρησκευτική και αντί στεφάνων τα χρήματα δόθηκαν στα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα. Τελικά επιβεβαιώνεται πως όταν είσαι μεγάλος στη ζωή, παραμένεις μεγάλος και μετά το “πέρασμα”.
“Έλα ψυχούλα μου” για “Διδυμότειχο Μπλουζ”
Λαυρέντης Μαχαιρίτσας 5/11/56 – 9/9/19
Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας γεννήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 1956 στη Νέα Ιωνία του Βόλου. Από πολύ μικρή ηλικία ήρθε σε επαφή με την μουσική. Αργότερα εργάστηκε χειρωνακτικά στην αποθήκη κάποιας δισκογραφικής εταιρείας, στην οποία αργότερα κατά σύμπτωση κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ το 1978 με αγγλικό στίχο με τους «P.L.J. Band» με τίτλο «Gaspar», ένας δίσκος extended play 45’ στροφών.
Ακολούθησαν διάφορες δουλειές, ενώ μετά τη στρατιωτική του θητεία αρχίζει να τραγουδάει αντάρτικα με τον Πάνο Τζαβέλα στη «Συντροφιά». Στα 20 του χρόνια δημιούργησε με τον Παύλο Κικριλή και τον Τάκη Βασαλάκη το συγκρότημα P.L.J. Το 1983 οπότε και κυκλοφόρησε ο δεύτερος δίσκος του συγκροτήματος, το τελευταίο μετονομάζεται σε «Τερμίτες», όνομα που παραπέμπει στους Beatles (σκαθάρια). Το 1989 ξεκίνησε η προσωπική του σταδιοδρομία ως συνθέτης και ερμηνευτής.
Συνεργάστηκε δισκογραφικά και έχουν τραγουδήσει τραγούδια του οι: Μαρία Φαραντούρη, Γιώργος Νταλάρας, Διονύσης Σαββόπουλος, Δήμητρα Γαλάνη, Δημήτρης Μητροπάνος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Ελευθερία Αρβανιτάκη, Πυξ Λαξ, Γιάννης Κότσιρας, Γιώργος Μαργαρίτης, Βαγγέλης Κονιτόπουλος, Αναστασία Μουτσάτσου, Μίλτος Πασχαλίδης, Κατερίνα Στανίση, Χαρούλα Αλεξίου, Γιάννης Βαρδής, Δήμητρα Γαλάνη, Γιάννης Ζουγανέλης, Ελεωνόρα Ζουγανέλη, “Émigré”, Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας, Ελισσάβετ Καρατζόλη, «Κίτρινα Ποδήλατα», Αλκιβιάδης Κωνσταντόπουλος, «Μagic De Spell», Γιώργος Μαργαρίτης, Νότης Μαυρουδής, Παναγιώτης Μάργαρης, Αντώνης Μιτζέλος, Σάκης Μπουλάς, Δημήτρης Μπάσης, Φλέρυ Νταντωνάκη, Φίλ.Πλιάτσικας, Δημήτρης Σταρόβας, Μπάμπης Στόκας, Διονύσης Τσακνής, «W.C.» κ.α.
Ακόμη ένας καλλιτέχνης που δε φοβήθηκε ποτέ να πάρει θέση ανοικτά για όλα τα θέματα (ασχέτως αν κάποιες φορές διαφωνούσα, δεν αντέχω τους “ισαποστάκηδες” ) και για μένα έχει τραγουδήσει ένα από τα καλύτερα ελληνικά κομμάτια, το οποίο σας παραθέτω ως κλείσιμο του άρθρου. Και μη ξεχνάμε, πεθαίνουν μόνο όσοι τους ξεχνάμε. Κι αυτοί οι δύο θα παραμείνουν αθάνατοι.
